این مسئله که چرا نماز بخوانیم به خاطر نیازمندی خود ما است و خداوند به عبادت ما نیاز ندارد، ولی ما به نماز خواندن و عبادت خداوند برای رسیدن به کمال نیازمند هستیم. کلمات کلیدی: فلسفه نماز
بنابراین به طور خلاصه میتوان گفت که: به چند دلیل باید نماز بخوانیم:
الف: نماز خواندن فرمان خداوند است و او دستور داده و بر بنده واجب است بدون هیچ حرف و سخنیاز فرمان خداوند اطاعت کند.
ب: هر انسانی در زندگی نیاز به تکیه گاه و جائی که در سختیها به او پناه ببرد، دارد، و بهترین تکیه گاه برای بشر اعتقاد به خداوند و ایمان به اوست، بنابراین شخص مؤمن با خدا احساس آرامش خاصی در زندگی خود دارد که افراد غیر مؤمن از آن محرومند، همین خدای مهربان که در تمام زندگی از ابتدای کودکی و حتی زمانی که ما انسان ها جنین و در شکم مادر هستیم، تا آخرین لحظات زندگی از نعمتهای بی کران او برخورداریم اجازه داده است که با او صحبت کنیم، و این صحبت و مناجات، نیاز ماست، و گر نه او از هر چیز و هر کس بی نیاز است، و این صحبت با خالق هستی هنگام نماز است که او را ستایش میکنیم و از او میخواهیم که به ما کمک کند و به راه راست هدایت فرماید، و این کار را ما باید به دلیل عقل که شکر منعم را لازم و واجب میداند انجام دهیم. در هر صورت نماز ، رمز ارتباط انسان با خدا و وسیله رسیدن انسان به کمال است و بر انسان واجب گردانید تا از این طریق به کمال بیشتر دست پیدا کند.
ادامه مطلب...
آنچه که موجب میگردد و برخی از نماز، روی گردان باشند و یا نسبت به آن تساهل کنند، ندانستن فلسفه نماز و یا درکی غلط از آن است. برخی چنین میپندارند که نماز انسان، نیازی را از خداوند برطرف میکند که البته خیالی واهی است. خداوند نیازی به هیچ مخلوقی ندارد. از اینرو آنچه که به عنوان عبادات بر آن تأکید شده، جملگی در جهت کمال انسان است.
در مورد ترک نماز باید گفت: ترک نماز چند قسم است: 1. ترک نماز به طور کلی از روی انکار؛ یعنی نماز را واجب نمیداند و به جا آوردنش را بر خود حتم نمیبیند. در این صورت منکر ضروری دین شده و کافر است و به عذاب ابدی دچار میگردد.
2- ترک نماز به دلیل مسامحه کاری و کم اعتنایی به امور اخروی و اشتغال به سرگرمیهای دنیوی. این قسم از ترک نماز موجب فسق است و گناه کبیره شمرده میشود.
3. ترک نماز در برخی اوقات: گاهی فردی در اثر ضعف ایمان و کم اعتنایی به امر آخرت گاهی نماز میخواند و گاهی ترک میکند و یا در اثر اهمیت ندادن به اوقات نماز، گاهی آن را در وقتش ترک میکند به خیال آن که در خارج وقت آن را قضا کند. این قسم سوم هر چند مانند دو قسم قبل نیست ولی چنین فردی از ضایع کنندگان نماز و سبک شمارندگان آن است و در روایات آمده است که چنین کسی مشمول شفاعت اهل بیت(علیهم السلام) قرار نمیگیرد و به شفاعت محمد و آل محمد(علیه السلام) نائل نمیگردد هر چند تارک الصلاه شمرده نمیشود و از سبک شمارندگان نماز به حساب میآیند.
برای ترغیب و تشویق به نماز، در آغاز بایستی زیر بناهای فکری فرد را مورد بررسی قرار داده و در اصلاح آن کوشید. دیدگاه فرد در مورد خداوند، جهان هستی، انسان، معاد و... اموری است که دارای نتیجه مستقیم بر عملکرد فرد است. پس باید به تقویت و اصلاح این مبانی کوشید.
کلمات کلیدی: فلسفه نماز، آثار نماز